Tohum sanayicileri ile sertifikalı tohum üretimi yapan çiftçileri bir araya getiren Yeni Yüzyılında Türkiye Tohumculuk Zirvesi Antalya’da başladı. İki gün sürecek çalıştayda, tohumculuk sektörünün ayrı dalları olan bitki ıslahı, yetiştiricilik, sanayi, dağıtım, pazarlama ve satış ile ihracat-ithalat süreçleri konuşulacak.
Çalıştaya Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Ömer Güler, TÜRKTOB Başkan Yardımcısı, Süs Bitkileri Üreticileri Alt Birliği (SÜSBİR) Başkanı Savaş Akcan ve sektörün temsilcileri katıldı. Çalıştaya başka bir programı nedeniyle katılamayan Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ise videolu bir mesaj gönderdi.
TÜRKTOB Başkanı Hacı Ömer Güler yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Geçtiğimiz yıl 1 milyon 400 bin tona yakın sertifikalı tohumluk, 137 milyon adet meyve fidanı, 2 milyon adet asma fidanı, 6 milyar adet sebze fidesi, 91 milyon adet çilek fidesi ve 2 milyar adet süs bitkisi ürettik. Son 10 yılda sertifiskalı tohum üretiminde yüzde 100 fidan üretiminde yüzde 300, fide üretimde yüzde 95, süs bitkileri üretiminde yüzde 75 artıştan söz ediyoruz.
Tohumculuk sektörü 2018 yılından itibaren dış ticaret fazlası veren, toplamda ihracatın ithalatı karşılama oranı 2022 yılı sonu itibarıyla tohumda yüzde 137, tüm tohumculuk alanına baktığımızda yani fidan ve süs bitkilerini de eklediğimizde yüzde 173 olan bir sektör konumuna gelmiştir. Bugün 121 ülkeye tohum ihracatı yapıyoruz, fidan ve süs bitkilerini eklediğimizde ülke sayısı 132’ye çıkıyor. Bu ülkelerin içinde tohumculukta dünya lideri olan ABD, dünya ikincisi olan Çin, 3.sü olan Fransa da var.
İhracat yapmadığımız Avrupa ülkesi yok. Bununla birlikte Türk Cumhuriyetleri, Orta Doğu, Körfez Ülkeleri ve Afrika’ya 2022 yılı sonu itibarıyla 386 milyon dolarlık ürün sattık. 2023 yılının ilk 9 ayında ise tohum ihracatı 235 milyon dolar olarak gerçekleşti. 23 milyon dolar dış ticaret fazlası verdik. Yine 2023 yılı ilk 9 ayında, 26,5 milyon dolarlık fide fidan ihracatı ile 30 milyon dolarlık dış ticaret fazlasına imza attık.
‘DESTEKLER ZAMANINDA AÇIKLANMALI VE ÖDENMELİ’
Tarımsal Destekleme Bütçesi içinde giderek azalan tohumculuk destekleri oranı artmalıdır. Sertifikalı tohum kullanım destekleri, tohumluk satış fiyatları ve artan girdi maliyetlerine uygun olarak düzenlenmeli, destekler zamanında açıklanmalı ve ödenmelidir. Tohumculuk desteklemeleri TÜRKTOB ve Alt Birlikleri kanalıyla ödenmelidir. Tohumculuk sektörünün en kolay ulaşabileceği dış pazar olan Türk Cumhuriyetlerinde tohumculuğun geliştirilmesi ve ticaretin artması için kısa adı ECOSA olan Ekonomik İşbirliği Ülkeleri Tohumcular Birliği’nin devletimizin maddi ve manevi desteğine ihtiyacı vardır.
‘ENERJİ MAALİYETLERİ AZALTILMALI’
İşletmelerimiz KOBİ kapsamına alınmalı, böylelikle KOSGEB desteklerinden yararlanmaları sağlanmalıdır. Ayrıca kamu alımlarında ve desteklemelerinde birlik üyeliği aranması şart olmalıdır. Tohumculuk Kanunu altında yer alan tüm faaliyet konularında yüzde 1 olan KDV, süs bitkileri sektöründe yüzde 20’dir. Süs bitkileri üretiminin artması ve sektörün net ihracatçı konumunu sürdürebilmesi için KDV oranı düşürülmelidir. Enerji maliyetlerinin azalması için sektörün desteğe ihtiyacı vardır.”
